Het iliotibiale band syndroom

Pijn aan buitenzijde knie

Het iliotibiale band syndroom (ITBS)

Het iliotibiale band frictie syndroom ook wel runners knee genoemd is een veel voorkomende inspanningsgebonden pijn aan de buitenzijde van de knie. Het komt vooral voor bij duursporters die veel repetitieve bewegingen dienen te doen zoals: hardlopers, triatleten, voetballers en wielrenners.

Oorzaken

Aan de buitenzijde van het bovenbeen bevindt zich een stevige peesplaat (tractus iliotibialis). Deze zorgt voor stabiliteit van de knie. De pees loopt van de bekkenrand naar de buitenzijde van knie en hecht aan op het onderbeen. Bij het neerzetten van de voet tijdens het hardlopen schuift deze pees over de buitenzijde van het bovenbeen. Tussen het bovenbeen en de peesplaat zit een slijmbeurs die ervoor zorgt ervoor dat deze structuren goed over elkaar glijden tijdens het hardlopen. Bij deze schuifbeweging kan teveel wrijving(frictie) ontstaan, waardoor overbelasting ontstaat. 

Tijdens sportactiviteiten verhoogt niet alleen de frequentie maar ook de intensiteit van deze fricties. Langdurige irritatie van de peesplaat zal hierdoor het typische pijngevoel t.h.v. de buitenzijde van de knie geven. In de beginfase is de pijn alleen aanwezig tijdens het sporten, in een latere fase kan wandelen of trappen op- en afgaan ook pijnlijk worden.

Afhankelijk van de belasting en belastbaarheid van je lichaam ben je meer of minder vatbaar om een “runners knee” te ontwikkelen. Er zijn verschillende factoren die de belastbaarheid beïnvloeden. Invloeden van onderuit zoals een platvoet of restletsels van een enkelverzwikking, en invloeden van bovenaf zoals een bekkenkanteling of een veranderde tonus of spanning van de bilspieren kunnen de positie van de knie doen wijzigen. Deze mechanische disbalans vermindert de belastbaarheid van je lichaam en herhaaldelijke sportactiviteiten kunnen op die manier evolueren in een overbelastingsblessure. 

Symptomen

Patiënten benoemen pijn aan de laterale zijde van de knie bij activiteiten als lopen en fietsen,  die wel of niet uitstraalt over de tractus iliotibialis. Typisch voor ITBS klachten is dat ze bij aanvang van de inspanning niet/zeer mild aanwezig zijn, tijdens de inspanning ontstaan en dan snel toenemen, waardoor de activiteit gestaakt moet worden. Na staken van de inspanning nemen de klachten snel af.  Opvallend is dat patiënten vaak geheel klachtenvrij zijn bij andere sportactiviteiten met een minder repeterend karakter, zoals voetbal.

Diagnose

De diagnose wordt gesteld op basis van anamnese en lichamelijk onderzoek. Bij lichamelijk onderzoek wordt de herkenbare pijn geprovoceerd door palpatie van de laterale epicondyl en bij het uitvoeren van de test van Noble. De test van Noble wordt in liggende positie uitgevoerd. De knie wordt vanuit een flexiestand gestrekt en tegelijkertijd wordt plaatselijk druk op de laterale epicondyl uitgeoefend. Een herkenbare pijn bij ongeveer 30 graden flexie duidt op een positieve proef. Klachten kunnen ook geprovoceerd worden met rek en weerstandstesten.

Behandeling

Trainingsopbouw en -advies
Adviezen in aanpassing van trainingsopbouw vormen de kern van de aanpak van ITBS. Sporten mag geen pijnklachten of andere lokale inflammatoire klachten geven, omdat deze het ‘frictie’ probleem in stand houden. Alternatieve sporten die geen klachten provoceren worden aanbevolen. Vervolgens kan op geleide van klachten de sportbelasting opgebouwd worden.  Voordat de (loop)training weer geleidelijk opgebouwd kan worden dienen de oorzakelijke factoren – die de klachten vermoedelijk hebben doen laten ontstaan – weggenomen te worden.  Deze oorzakelijke factoren kunnen bewegingsbeperkingen in de bewegingsketen zijn. Maar dit kan bijvoorbeeld ook door een aanpassing van de looptechniek of door ander (beter) schoeisel aan te schaffen.

Oefenprogramma
Specifieke rekoefeningen voor de tractus iliotibialis om meer lengte te krijgen worden veelvuldig aanbevolen. Daarnaast adviseren we een algeheel oefenprogramma met coördinatie- en spierversterkende oefeningen voor romp-, bekken- en beenspieren om de belastbaarheid van de sporter te vergroten.

Neem contact op

Hebt u vragen of wilt u een afspraak maken?

Ook interessant

Revalidatie na coronabesmetting

Sportfysiotherapie

Orthopedische revalidatie

Klachten door thuiswerken?