Heupimpingement
Heupinklemming bij m.n. jonge sporters.
Heupimpingement
Femoroacetabulaire impingement (FAI) ook wel bekend als heupimpingement is een veel minder bekende oorzaak van chronische liesklachten. Een impingement betekent ‘inklemming’. Bij een impingement in de heup komt het kraakbeen van de heupkom klem te zitten tussen de bovenkant van het dijbeen (de heupkop) en de heupkom.
Oorzaken
Femoro-acetabulair impingement is de naam van een beknellingsprobleem, ook wel ‘impingement’ genoemd, in de heup door een afwijkende vorm van de heupkom, de heupkop of van beiden. Deze vormafwijkingen zijn vaak al vanaf de geboorte aanwezig maar kunnen ook op latere leeftijd zijn ontstaan. Bij een impingement in de heup komt het kraakbeen van de heupkom klem te zitten tussen de bovenkant van het dijbeen (de heupkop) en de heupkom. De heupkop past niet goed in de heupkom, waardoor er een stuk kraakbeen beklemd raakt. Het is een aandoening die m.n. bij jonge mensen en vooral sportbeoefenaars voorkomt. Alle sporten die een diepe buiging van de heup vereisen i.c.m. een hoge heupbelasting in wenden, keren en draaien kunnen klachten van impingement van de heup uitlokken. Het wordt vooral gezien bij voetbal, volleybal, gevechtssporten, hockey, hordenlopen en ballet.
Er zijn verschillende typen impingement:
Cam impingement
Hierbij is de heupkop niet rond genoeg om in alle standen goed in de heupkom te passen.
Pincer impingement
Bij deze vorm is de heupkom afwijkend. Doordat de rand van de heupkom uitsteekt is de heupkom te diep, hierdoor kan de heupkop bij bewegingen tegen de randen van de heupkom botsen.
Gecombineerde impingement(mixed impingement)
Dit is de meest voorkomende vorm. Hierbij is sprake van zowel een cam impingement als een pincer impingement.
Een impingement in de heup kan kraakbeenletsel veroorzaken, hierdoor kan slijtage (artrose) van de heup ontstaan. Bij mannen tussen de 35 en 55 jaar is een heup impingement zelfs de meest voorkomende oorzaak van heupartrose.
Symptomen
Patiënten met FAI hebben vaak pijnklachten in de lies, soms echter ook aan de zijkant van de heup of in de bil. Andere klachten kunnen bestaan uit stijfheid en klikkende of knappende sensaties in de heup. Men ervaart tevens problemen met bewegen, door een impingement syndroom wordt het draaien en buigen van de heup vaak beperkt. De klachten zijn bij sommige patiënten alleen maar aanwezig tijdens of na zware belasting zoals sport of zwaar lichamelijk werk, bij anderen zijn de klachten echter de hele dag aanwezig.
Diagnose
Passende symptomen en bevindingen bij lichamelijk- en beeldvormend onderzoek dienen aanwezig te zijn voor de diagnose FAI. Een röntgenfoto geeft een goed beeld van de beschadigingen van het heupbot en/of de heupkom. Indien noodzakelijk kan er een MRI-scan gemaakt worden, een MRI-scan kan de mate en de mogelijke schade van de impingement goed weergeven.
Behandeling
Conservatief
Conservatieve benadering bestaat uit voorlichting, leefstijl- en belasting aanpassing en fysiotherapie. Oefentherapie is gericht op het verbeteren van heup- en CORE stabiliteit, neuromusculaire controle, kracht en beweeglijkheid van de heup.
Operatief
De operatieve behandeling van een heupimpingement bestaat uit het corrigeren van vormafwijkingen ter hoogte van de heupkom of heupkom en het herstellen van eventuele labrumscheuren.
Na het doorlopen van een gedoseerd opbouwend oefenprogramma kunnen sportactiviteiten hervat worden. Voor een succesvolle sporthervatting is het met name van belang de sportbelasting in duur en intensiteit gedoseerd op te bouwen op geleide van de reactie van klachten op de belasting. Na behandeling keren patiënten veelvuldig terug op het oude activiteiten niveau, inclusief sport. Zonder behandeling zullen de klachten waarschijnlijk toenemen in de tijd.